Lá dong thường được sử dụng để gói các loại bánh, đặc biệt là bánh chưng trong dịp Tết, thế nhưng ít ai biết được công dụng chữa bệnh của loại lá này.
Lá dong hay còn gọi là dong rừng có tên khoa học là Phrynium parviflorum Roxb, thuộc họ hoàng tinh. Loại cây này thường mọc ở những nơi ẩm ướt, có bóng râm che phủ và có nhiều ở các tỉnh miền núi, trung du phía Bắc của Việt Nam. Hiện nay, lá dong được trồng phổ biến ở nhiều nơi để cung cấp nguyên liệu gói các loại bánh, trong đó có bánh chưng.
Khi thu hoạch lá, để giữ lá dong luôn tươi, người ta sẽ rửa sạch rồi phân loại, xếp thành từng bó và dùng vải bạt phủ lên trên, tránh ánh nắng mặt trời. Lá dong rất ưa ẩm ướt nên hàng ngày chỉ cần phun ẩm cho lá. Khi cắt lá người ta cắt luôn phần cuống dài để giúp lá tươi lâu.
BS CKII Huỳnh Tấn Vũ – Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM - Cơ sở 3 - cho biết lá dong là thứ lá quen thuộc mỗi dịp xuân về, là nguyên liệu không thể thiếu để gói bánh chưng. Lá dong giúp bảo quản bánh, tạo màu xanh tươi bắt mắt và hương thơm đặc trưng, khai vị, kích thích tiêu hóa. Ít ai biết là dong ngoài tác dụng gói bánh còn là một vị thuốc giải độc, thanh nhiệt trong Y học cổ truyền.
Theo BS Vũ, trong Đông y, lá dong là vị thuốc có vị ngọt, tính hơi hàn, tác dụng vào kinh can, có hiệu quả trong thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, lương huyết, chỉ huyết,...
Khi gói bánh xong, bác sĩ Vũ cho rằng bạn không nên bỏ phần lá dong thừa mà nên để lại làm thuốc. Lá dong có thể phơi khô để
dùng dần trong năm
Lương y Bùi Hồng Minh – Hội Đông y Quận Ba Đình, Hà Nội cũng cho biết lá dong là một bài thuốc quý trong Đông y.
Trong sách "Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam" của Giáo sư Đỗ Tất Lợi, lá dong ta có các công dụng sau:
- Giải rượu: Bạn có thể lấy 100g lá dong tươi, rửa sạch, giã nát, ép lấy nước uống. Có thể dùng riêng hoặc phối hợp với lá non của cây sắn dây. Bài thuốc này có thể dùng bằng cuống lá dong hoặc 80g lá dong khô, đun sôi lấy nước uống.
- Mát gan, giải độc, hạ men gan: Lấy 80g lá dong khô đun nước uống hàng ngày.
- Sơ cứu rắn độc cắn: Khi chưa tìm được sự hỗ trợ y tế lúc bị rắn cắn, bạn có thể lấy lá dong già, xanh đậm, giã nát, lấy bã và nước đắp lên nơi bị rắn cắn. Sau đó nhanh chóng đưa bệnh nhân tới cơ sở y tế để được cấp cứu kịp thời.
(Sưu tầm)
