Theo chuyên gia, sỏi thận nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ có những biến chứng khó lường.
Teo một bên thận vì sỏi
Trước đây hơn 10 năm, bệnh nhân N.T.Tr đã mổ sỏi niệu quản bên phải, sau đó bị hẹp niệu quản và hậu quả là teo mất thận bên phải. Bệnh nhân chỉ còn một quả thận bên trái, có nhiều sỏi san hô rải rác khắp thận và từng bị nhiễm trùng thận nhiều lần.
Bệnh nhan Tr cho hay: "Tôi đã đến nhiều bệnh viện để thăm khám và điều trị nhưng các bác sĩ đều khuyên "sống chung" cùng sỏi. Lần này, tôi bị sốt cao do nhiễm trùng và ứ mủ thận phải dẫn lưu, bác sĩ tiếp tục từ chối phẫu thuật do nhiều nguy cơ cao. Tôi rất hoang mang và gần như không còn hi vọng".
BSCKII. Trịnh Minh Thanh - Khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Bạch Mai, người trực tiếp điều trị và thực hiện ca phẫu thuật - cho hay: bệnh nhân chỉ còn duy nhất 1 thận có chức năng. Tuy nhiên, bên thận này có nhiều viên sỏi san hô rải rác khắp thận.
Để phẫu thuật lấy sỏi trong trường hợp này là rất nhiều rủi ro, thậm chí bệnh nhân có thể gặp các biến chứng nặng như: chảy máu, sốc nhiễm trùng niệu và có thể tử vong rất nhanh nếu không theo dõi và xử lý kịp thời.
"Đây là một ca rất khó. Các bệnh viện khác đều "từ chối" phẫu thuật cho bệnh nhân. Gia đình bệnh nhân có nguyện vọng giữ được quả thận và đảm bảo an toàn đã gây áp lực cho bác sĩ phẫu thuật.
Khi đón nhận bệnh nhân về Bạch Mai, tôi đã xem xét rất kỹ và gặp gỡ bệnh nhân, người nhà để giải thích rất kỹ càng, đưa ra các phương án điều trị và gia đình quyết tâm theo điều trị. Sự dũng cảm của cả nhân viên y viên tế và bệnh nhân và gia đình là yếu tố quan trọng tạo nên điều kỳ diệu", bác sĩ Thanh nói.
Sau khi hội chẩn, các bác sĩ quyết định thực hiện kỹ thuật tán sỏi qua da bằng đường hầm nhỏ. Đây là phương pháp phẫu thuật xâm lấn tối thiểu, sỏi sẽ được tán vụn hoặc thành các mảnh nhỏ và được hút ra ngoài.
Đây được coi như biện pháp cứu cánh cho bệnh nhân với nhiều ưu điểm vượt trội. Bệnh nhân được chuẩn bị mổ rất kỹ càng trước khi phẫu thuật: điều trị nhiễm trùng, nâng cao thể trạng.
Sau 2 tiếng căng thẳng, ca mổ đã thành công trong niềm vui vỡ òa của các bác sĩ và gia đình bệnh nhân.
Bệnh nhân được theo dõi 2 biến chứng rất dễ có thể xảy ra là biến chứng chảy máu và biến chứng nhiễm trùng. Và sau 24 giờ theo dõi sát sao, hiện bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo, nước tiểu trong, có thể nói chuyện và ăn uống bình thường và đặc biệt không có dấu hiệu của biến chứng.
Tán sỏi thận qua da là phương pháp nội soi mới, được áp dụng và đem đến hiệu quả điều trị sỏi thận, sỏi bể thận - niệu quản. Bệnh viện Bạch Mai đã triển khai kỹ thuật này từ năm 2008 và đến nay, Khoa Ngoại tổng hợp - BV Bạch Mai đã làm chủ kỹ thuật này và thực hiện thành công hàng trăm ca.
Nguyên nhân hình thành sỏi
Theo các bác sĩ, nguyên nhân hình thành sỏi gồm:
- Rối loạn chuyển hóa gây tăng canxi máu và canxi niệu
- Thay đổi pH nước tiểu (bình thường pH: 5,6 – 6,3)
- Dị dạng đường tiết niệu bẩm sinh hoặc hẹp đường tiết niệu mắc phải gây ứ đọng nước tiểu tạo điều kiện thuận lợi hình thành nên sỏi.
Đa số các trường hợp sỏi thì không rõ nguyên nhân. Một số trường hợp tăng canxi do chế độ ăn uống, bệnh lý như: mất nước, nằm bất động lâu, tăng canxi niệu gây sỏi hoặc do cường tuyến cận giáp gây tăng canxi, hạ phốt pho.
Để phòng bệnh và theo dõi sau điều trị sỏi thận, người bệnh cần có chế độ ăn uống nhiều nước trên 2 lít/ ngày, hạn chế thức ăn nhiều canxi, oxalate như: sữa, phomat, chè. Bệnh nhân cần phối hợp đến khám định kỳ nhằm phát hiện sỏi thận tái phát hoặc các biến chứng, di chứng sau can thiệp để có kế hoạch điều trị tích cực và dự phòng sỏi thận tái phát.
(Sưu tầm)
