Nấm linh chi là loại thảo dược có giá trị cao với sức khỏe con người. Các tác dụng của nấm linh chi rất đa dạng. Do đó, nấm linh chi ngày càng được sử dụng phổ biến trong các sản phẩm chăm sóc sức khỏe.
Tác dụng của nấm linh chi từ lâu đã nổi trội với những công dụng như tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ điều trị các bệnh mãn tính, phòng ngừa ung thư... Nhờ vào các tiến bộ khoa học, người ta đã chứng minh được rất nhiều các tác dụng của nấm linh chi với những bằng chứng cụ thể, có độ tin cậy cao. Vì vậy, hiện nay nấm linh chi ngày càng có nhiều ứng dụng hơn trong chăm sóc sức khỏe con người.
1. Sơ lược về nấm linh chi
Nấm linh chi (hay còn được gọi là tiên thảo, nấm trường thọ, vạn niên nhung) là loại nấm sống chủ yếu ở khu vực châu Á. Trong tự nhiên, nó thường mọc ở gốc và thân của những cây gỗ lim đã mục nát. Được sử dụng làm nguyên liệu chính cho rất nhiều bài thuốc cổ truyền ở các nước phương Đông như Trung Quốc, Việt Nam, Hàn Quốc,...
Nấm linh chi có hàm lượng nước thấp hơn nhiều so với các loại nấm khác (chỉ khoảng 75% khối lượng), còn lại chủ yếu chứa chất béo, carbohydrate, chất béo, protein,... Trong đó, người ta nghiên cứu thấy rằng nấm linh chi chứa đến hơn 400 các hoạt chất sinh học khác nhau, cùng với đó là hàm lượng lớn các kim loại cần thiết cho cơ thể người và rất nhiều vitamin.
Trong các hoạt chất được tìm thấy ở nấm linh chi thì polysaccharide và triterpenoid được xem là hai hoạt chất có giá trị nhất. Những chất này đóng vai trò quan trọng tạo nên nhiều tác dụng của nấm linh chi khác nhau như phòng ngừa, điều trị bệnh, nâng cao sức khỏe và sức đề kháng,...
Chính vì có nhiều hiệu quả hết sức đa dạng, do đó vấn đề ứng dụng nấm linh chi trong các sản phẩm chăm sóc sức khỏe ngày càng được quan tâm nhiều hơn.
2. Tác dụng của nấm linh chi đối với sức khỏe
2.1. Nâng cao sức đề kháng
Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện cho thấy nấm linh chi có thể tác động lên hệ thống bạch cầu trong cơ thể - những tế bào đảm nhận chức năng miễn dịch chủ yếu của con người.
Chất polysaccharide beta-glucan và acid ganoderic có trong nấm linh chi có tác dụng rất mạnh mẽ trong nâng cao chức năng thực bào, tăng các hoạt động miễn dịch, chống dị ứng, kháng viêm, kháng tế bào ác tính và kháng virus,... Nhờ đó, nó giúp cơ thể nâng cao khả năng đề kháng, có thể chống lại sự xâm nhập của các tác nhân có hại như vi khuẩn, virus, dị nguyên,...
Do đó một trong các tác dụng của nấm linh chi nổi bật chính là tác dụng nâng cao sức đề kháng của cơ thể. Tuy nhiên do có sự khác biệt về sự đáp ứng của cơ thể bình thường và cơ thể bị bệnh với nấm linh chi, nên vẫn cần nhiều hơn các nghiên cứu được thực hiện để có thể đánh giá toàn diện tác dụng này.
2.2. Tác dụng an thần, chống trầm cảm
Khả năng an thần, chống trầm cảm, giảm mệt mỏi cũng là tác dụng của nấm linh chi rất được chú ý.
Thực nghiệm trên 132 bệnh nhân bị suy nhược thần kinh được sử dụng tinh chất nấm linh chi trong 8 tuần đã cho thấy hiệu quả khả quan. Các bệnh nhân cảm giác bớt mệt mỏi, tinh thần lạc quan hơn và sức khỏe, chất lượng sống cũng được cải thiện đáng kể.
Điều này có được là nhờ vào các acid amin trong nấm linh chi. Các chất này cải thiện tuần hoàn não, cải thiện giấc ngủ cho người sử dụng. Vì vậy, giảm các triệu chứng như đau đầu, suy nhược thần kinh,...
Thậm chí, người ta còn thấy rằng tác dụng của nấm linh chi có khả năng giảm bớt tình trạng lo âu, trầm cảm ở cả các bệnh nhân bị ung thư.
2.3. Nấm linh chi giúp cải thiện sức khỏe hệ tim mạch
Trong nấm linh chi có chứa nhiều hoạt chất có tác động tích cực đến sức khỏe hệ tim mạch như adenosine, lactone A, cellulose,... Những chất này giúp ức chế tập kết tiểu cầu, cải thiện tuần hoàn máu, giảm hàm lượng chất béo xấu trong máu và làm tăng hàm lượng cholesterol HDL (chất béo tốt).
Do đó, người ta tin rằng sử dụng nấm linh chi có thể đem lại hiệu quả cải thiện sức khỏe hệ tim mạch của người dùng.
Tuy nhiên, do sự xung đột kết quả của một số nghiên cứu khác nhau về vấn đề này nên đến hiện nay thì tác dụng của nấm linh chi lên hệ tim mạch vẫn còn là vấn đề đang được tranh cãi.
2.4. Tác dụng của nấm linh chi giúp chống oxy hóa
Tác dụng của nấm linh chi giúp chống oxy hóa cũng là một trong các tác dụng rất được quan tâm. Các hoạt chất như acid ganoderic,... có trong nấm linh chi có tác dụng chống oxy hóa rất mạnh mẽ. Nhờ vậy nó góp phần ngăn chặn sự tổn thương của tế bào do quá trình oxy hóa gây nên và chống lại sự lão hóa tự nhiên của cơ thể theo thời gian.
Ngoài ra khi sử dụng nấm linh chi, chất germanium chứa trong nó cũng giúp tăng cường khả năng trao đổi oxy trong máu. Nên nhờ đó giúp hoạt động trao đổi chất diễn ra hiệu quả hơn và chậm lão hóa hơn.
2.5. Kiểm soát đường huyết nhờ nấm linh chi
Một số nghiên cứu ở cả người và động vật đều chỉ ra rằng, sử dụng nấm linh chi có khả năng hỗ trợ kiểm soát đường huyết. Trong một số trường hợp, nấm linh chi có thể giúp giảm lượng huyết sau ăn của đối tượng nghiên cứu.
Nhưng nếu sử dụng không đúng cách thì nấm linh chi lại có thể chính là nguyên nhân gây nên những ảnh hưởng tiêu cực đối với chỉ số đường huyết của người bệnh.
2.6. Giúp làn da khỏe mạnh hơn
Nhờ vào tác dụng chống oxy hóa hiệu quả nên một tác dụng của nấm linh chi khác có thể kể đến là giúp chăm sóc làn da. Nó giúp ngăn chặn quá trình lão hóa da tự nhiên, giúp làn da được chăm sóc và khỏe mạnh từ bên trong.
Bên cạnh đó, chất ganodermadiol có trong nấm linh chi còn có khả năng ức chế tổng hợp melanin và tyrosinase. Do đó làm cho màu sắc của da trở nên tươi sáng hơn.
2.7. Phòng chống ung thư
Người ta tin rằng, nấm linh chi có thể giúp phòng ngừa và ngăn chặn sự tiến triển của một số loại ung thư.
Chẳng hạn như nấm linh chi có khả năng thu nhỏ kích thước của các khối u do một số loại ung thư như ung thư tuyến tiền liệt, ung thư đại tràng,... Ngoài ra, nhờ khả năng kích thích sự hoạt động của hệ thống bạch cầu trong cơ thể nên cũng làm tăng khả năng tiêu diệt các tế bào ác tính ở những bệnh nhân ung thư.
Nhưng do các bằng chứng về tác dụng của nấm linh chi trong phòng chống và điều trị ung thư còn chưa đủ mạnh. Vì thế, việc sử dụng nấm linh chi ở các bệnh nhân này chỉ nên đóng vai trò như một phương pháp hỗ trợ và không thể thay thế được các biện pháp điều trị khác.
3. Những lưu ý khi sử dụng nấm linh chi
Mặc dù nấm linh chi là một dược liệu tốt và có nhiều lợi ích, nhưng hãy lưu ý những điều sau để có thể phát huy tối đa các tác dụng của nấm linh chi mà vẫn đảm bảo sự an toàn khi sử dụng:
- Phụ nữ đang mang thai, người đang cho con bú, có rối loạn đông cầm máu, huyết áp thấp,... là những đối tượng không nên sử dụng nấm linh chi vì có nguy cơ tác dụng phụ cao.
- Nấm linh chi có thể tương tác với một số loại thuốc mà bạn đang sử dụng chẳng hạn như thuốc hạ huyết áp, thuốc điều chỉnh đường huyết, thuốc chống đông máu,... Do đó, nếu đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào thì hãy tham khảo kỹ ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng nấm linh chi.
- Lạm dụng nấm linh chi gây nên những hậu quả bất lợi đối với sức khỏe. Mỗi người một ngày chỉ nên dùng 1,5 - 9g nấm khô dạng thô, 1-1,5g nấm tán nhuyễn hoặc 1ml tinh chất nấm linh chi.
- Một số tác dụng phụ không mong muốn có thể xảy ra khi sử dụng nấm linh chi như khô miệng họng, ngứa mũi, đau bụng, chảy máu mũi, dị ứng, phát ban,... Nếu phát hiện những tác dụng không mong muốn này, hãy dừng sử dụng nấm linh chi và báo với bác sĩ để được xử lý kịp thời.
Có thể thấy rằng, nấm linh chi là một loại thảo dược có nhiều tác dụng tích cực đối với sức khỏe. Nhưng làm sao sử dụng nấm linh chi đúng cách để phát huy tác dụng của nấm linh chi lại là điều không hề dễ dàng.
(Sưu tầm)