Khi cổ phiếu tăng giá, bạn có thể muốn tham gia đầu tư ngay lập tức, nhưng các chuyên gia tài chính khuyên bạn nên tạm dừng để trả lời 3 câu hỏi sau.
Khi đầu tư vào những cổ phiếu có vẻ "nóng", bạn rất dễ bị cuốn vào những lời quảng cáo quá đà hoặc có tâm lý lo sợ bị bỏ lỡ. Nhưng điều quan trọng bạn cần hiểu là việc lựa chọn đầu tư khó khăn ra sao. Đó là rủi ro và thường không phải là cách đáng tin cậy để kiếm tiền.
Ông Douglas Boneparth, nhà hoạch định tài chính được chứng nhận và chủ tịch của Bone Fide Wealth, nói rằng đó là lý do tại sao "có một số nguyên tắc tiêu chuẩn mà người ta nên tuân theo trước khi xem xét đầu tư vào cổ phiếu riêng lẻ hoặc bất kỳ khoản đầu tư cụ thể nào".
Nếu bạn sẵn sàng chấp nhận rủi ro, đây là 3 câu hỏi để tự hỏi bản thân trước khi mua bất kỳ cổ phiếu nào.
1. Tôi có thể để mất số tiền này không?
Trước tiên, bạn hãy đánh giá xem bạn có sẵn sàng để mất khoản tiền chi ra này hay không. Bạn nên nhớ rằng các chuyên gia tài chính cảnh báo bạn không nên cố gắng lựa chọn cổ phiếu từ dự đoán và chọn thời điểm của thị trường. Rất khó để có thể đi trước được thị trường và thậm chí khó hơn để một cách nhất quán theo thời gian.
Ông Boneparth nói: "Một trong những quy tắc vàng ở đây là không bao giờ đầu tư nhiều hơn số tiền bạn sẵn sàng đánh mất. Hãy lưu ý đến mức độ rủi ro mà bạn đang gặp phải".
Mặc dù bạn có thể dành một số quỹ cho các cổ phiếu riêng lẻ, hãy cân nhắc đặt phần lớn các khoản đầu tư của mình vào các quỹ chỉ số, vốn cung cấp khả năng đa dạng hóa tự động và thường có chi phí thấp. Các quỹ chỉ số cũng có xu hướng hoạt động tốt hơn các quỹ được quản lý chủ động.
Theo nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett nói với CNBC năm 2017: "Hãy nhất quán mua quỹ chỉ số chi phí thấp S&P 500. Tôi nghĩ rằng đó là điều có ý nghĩa thực tế nhất trong mọi thời điểm".
2. Liệu đó có phải là một doanh nghiệp tuyệt vời?
Thứ hai, bạn cần thực hiện thẩm định về doanh nghiệp mà bạn đang muốn mua cổ phiếu.
Chuyên gia tài chính Boneparth nói: "Chỉ vì thích hoặc vì bạn sử dụng và tin tưởng vào loại cổ phiếu đó là một chuyện. Việc thực sự dành 1 phút để hiểu về công việc kinh doanh mà bạn đang đầu tư lại là một việc khác".
Trước khi quyết định "chia tay" số tiền của bạn, hãy tra cứu báo cáo hàng năm của doanh nghiệp và báo cáo của các nhà phân tích. Bạn cũng có thể nghe các cuộc gọi thu nhập của công ty.
Điều quan trọng là bạn phải tự nhắc bản thân tìm hiểu về những thứ như cách doanh nghiệp kiếm tiền, lượng tiền mặt hiện có, đòn bẩy tài chính là gì và đối thủ cạnh tranh của công ty đó là ai.
Boneparth nói rằng mặc dù việc này chuyên sâu về tài chính, nhưng đây là một cách tuyệt vời để bạn hiểu những gì đang thực sự diễn ra với doanh nghiệp.
Ngay cả Buffett cũng phải làm "bài tập" này trước khi đầu tư. Ông ấy tìm kiếm những giá trị lâu dài và muốn tìm hiểu các công ty mà ông ấy đầu tư vào. Trong lá thư thường niên gửi cổ đông năm 1996, Buffett viết: "Đầu tư thông minh không phức tạp, mặc dù còn lâu mới có thể nói là nó dễ dàng. Những gì một nhà đầu tư cần là khả năng đánh giá chính xác các doanh nghiệp được lựa chọn".
Đừng chỉ đầu tư vào những thứ có vẻ phổ biến vào thời điểm đó, chẳng hạn như cổ phiếu meme, như GameStop và AMC Entertainment, mà không thực hiện nghiên cứu của riêng bạn.
Boneparth nói: "Chỉ vì những người khác đang làm điều đó, không có nghĩa là nó phù hợp với bạn. Chỉ vì bạn thấy việc bán non khá thành công, đừng nhầm lẫn rằng tình huống mới đó sẽ lặp đi lặp lại nhiều lần".
3. Làm thế nào để khoản đầu tư này phù hợp với chiến lược tổng thể của tôi?
Cuối cùng, hãy xem xét việc đầu tư vào một cổ phiếu cụ thể có liên quan như thế nào đến chiến lược đầu tư tổng thể của bạn.
Boneparth nói: "Bạn không muốn mạo hiểm nhiều hơn mức bạn sẵn sàng mất, nhưng cũng nên hiểu bạn đang đặt bao nhiêu vào từng cổ phiếu hoặc một cổ phiếu riêng lẻ so với phần chính trong danh mục đầu tư của bạn".
Mặc dù sự phân bổ này phụ thuộc vào hoàn cảnh cá nhân của nhà đầu tư và có thể khác nhau, nhưng nguyên tắc chung là phân bổ 5% đến 10% danh mục đầu tư của bạn cho các cổ phiếu riêng lẻ hoặc các loại tài sản thay thế khác. Phần còn lại nên bao gồm các khoản đầu tư ít rủi ro hơn, như các quỹ chỉ số thụ động.
Nhà hoạch định tài chính nói rằng: "Cho dù là chọn cổ phiếu riêng lẻ hay các loại tài sản thay thế khác mà bạn đang nghiên cứu hoặc thấy có cơ hội kiếm tiền, thì đó phải là số tiền sẽ không thổi bay toàn bộ chiến lược của bạn nếu bạn sai và thực sự có hiệu suất nếu bạn đúng".
Tuy nhiên, các nhà đầu tư nên giữ nguyên kỷ luật đối với phần lớn danh mục đầu tư của mình. Boneparth khuyên: "Có thể mua, giữ và để thị trường làm việc nó cần làm. Chỉ cần nhớ là phải lưu tâm".